27/05/2025
"Stan mâStan" â NjĂ« udhĂ«tim mes historisĂ«, shpirtit dhe krenarisĂ« sĂ« BjeshkĂ«ve tĂ« Kelmendit
Kur nisĂ«m udhĂ«timin tonĂ« si Reality Escapers Albania drejt MalĂ«sisĂ« sĂ« Madhe, nuk e dinim qĂ« do tĂ« ktheheshim jo thjesht me kujtime, por me njĂ« pjesĂ« tĂ« shpirtit tĂ« kĂ«saj t**e tĂ« lashtĂ«. NĂ«n udhĂ«heqjen e organizatĂ«s , pĂ«rshkuam shtigjet e bjeshkĂ«ve nĂ« njĂ« rrugĂ«tim qĂ« ishte mĂ« shumĂ« se njĂ« ecje â ishte njĂ« kthim nĂ« kohĂ«, njĂ« pĂ«rqafim me historinĂ«, dhe njĂ« takim i thellĂ« me vetĂ« esencĂ«n e shqiptarisĂ«.
Në këtë udhëtim, pamjet që na shoqëronin nuk ishin vetëm ato të natyrës së egër e të pacenuar, por edhe sekuenca të filmit "Shembja e Idhujve", i xhiruar në Kelmend më 1977. Nëpërmjet atyre skenave u ndjemë si pjesë e një kohe tjetër, kur jeta ishte e ashpër, por zemrat të forta; kur çdo gur e çdo shteg mbante kujtime lufte, qëndrese e dashurie për vendin.
EcĂ«m aty ku dikur malĂ«sorĂ«t jetuan me dinjitet dhe mbijetuan me krenari. Aty ku toka nuk Ă«shtĂ« thjesht tokĂ«, por histori. Varret e Koprishtit nuk janĂ« vetĂ«m njĂ« memorial â janĂ« njĂ« plagĂ« e gjallĂ« e kujtesĂ«s kolektive, ku 73 burra u masakruan nga malazezĂ«t nĂ« vitin 1913, jo pĂ«r ndonjĂ« krim, por pĂ«r tĂ« qenĂ« malĂ«sorĂ« â njerĂ«z qĂ« nuk u pĂ«rkulĂ«n kurrĂ«, qĂ« nuk ia ndanĂ« pushkĂ«n supit dhe nuk ia hoqĂ«n krenarinĂ« shpirtit.
NĂ« bjeshkĂ«t ku shkelĂ«m, u takuam me dy figura qĂ« mbartin atĂ« çfarĂ« sot Ă«shtĂ« e rrallĂ« â lidhjen e pazgjidhshme me tokĂ«n. Lush Turkaj dhe Gazmend Bikaj, dy çobanĂ« qĂ« verojnĂ« ende sot, ashtu si para shumĂ« dekadash. NĂ« njĂ« kohĂ« kur shumĂ«kush thotĂ« âdo tĂ« ikiâ, ata qeshin butĂ« e thonĂ« me bindje:
âMĂ« mirĂ« nĂ« bjeshkĂ«n time, sesa nĂ« fund tĂ« botĂ«s.â
Kjo është filozofia e qëndrueshmërisë, një dëshmi që nuk ka largësi që e zëvendëson ngrohtësinë e vendit tënd.
Ky udhĂ«tim ishte njĂ« pĂ«rkujtim i sĂ« shkuarĂ«s dhe njĂ« frymĂ«zim pĂ«r tĂ« ardhmen. Ishte njĂ« thirrje pĂ«r tĂ« mos harruar rrĂ«njĂ«t, pĂ«r tĂ« mos e humbur lidhjen me historinĂ«, me natyrĂ«n, me njerĂ«zit e vĂ«rtetĂ« qĂ« janĂ« ende kĂ«tu â roje tĂ« shpirtit tĂ« maleve.
"Stan mâStan" nuk ishte vetĂ«m njĂ« rrugĂ«tim fizik. Ishte njĂ« pĂ«rvojĂ« emocionale qĂ« na mĂ«soi se sa shumĂ« pasuri ka nĂ« thjeshtĂ«sinĂ«, qĂ«ndresĂ«n dhe dashurinĂ« pĂ«r vendlindjen.