27/04/2025
Rozar, hai que rozar 🤷🏻♂️
…
A PRIMEIRA ROZA DE TAMBO PERMITE ACHAR DOCE BENS PATRIMONIAIS
O colectivo Irmandade Illa de Tambo volveu a poñer sobre a mesa esta semana a riqueza patrimonial existente baixo a maleza na illa que coroa a ría coa detección de novos elementos patrimoniais que poderían pertencer ao antigo convento de Santa María Graza, un templo que podería ter a súa orixe no século VII e ser destruído polas tropas de Francis Drake, no XVI.
A asociación, con todo, é a mesma que xa acompañou á empresa Tempos Arqueólogos nos primeiros labores de prospección encargadas pola Xunta en 2023 para determinar a importancia dos elementos patrimoniais, nas que se atoparon xa restos do que podería ser o templo orixinario que coroaba a illa e tamén o mosteiro.
Así consta no informe entregado pola empresa á Xunta e ao que tamén tivo acceso o Concello de Poio, no que figura unha lista de elementos entre os que están os máis visibles e coñecidos, como a ostreira, o antigo lazareto, a igrexa da parte baixa da illa ou a fonte de auga doce, e outros que sorprenderon aos arqueólogos e permitirían facer unhas primeiras aproximacións ás datas de ocupación da mesma, como tégulas e restos achados, en primeiro lugar, preto do lazareto, e tamén na contorna do castro.
Un castro no alto da illa, a 80 metros sobre o nivel do mar
De todos os elementos, o castro, que era o obxectivo principal desta intervención de limpeza manual para despexar a contorna, é o que máis claramente delimitouse naquel estudo. Trátase, dun conxunto que, unha vez retirada a maleza foi claramente identificable, cun espazo de coroa, situado a 80 metros sobre o nivel do mar, próximo a tres terrazas orientadas ao cara Norte da illa, ás que se accedería por pendentes.
Detectouse mesmo un desnivel de tres metros que permite intuír que o carácter de fortificación. Este castro podería considerarse o achado máis antigo na illa, se non se ten en conta o gravado en pedra (petróglifo) de roca denominada Taffoni e cuxa antigüidade tampouco se datou aínda.
Dous posibles mosteiros?
O traballo da empresa recolle non unha senón dúas localizacións de supostos mosteiros e a primeira delas está separada apenas uns metros do castro. Trátase de dúas estruturas rectangulares de granito nas que se aprecian muros derrubados: nunha, existe unha acumulación de pedra semicircular, nun extremo, que leva aos expertos para pensar que se puido tratar dunha capela, e na outra, moi próxima, con muros dun grosor que supera o metro, poderíase encaixar a figura dun mosteiro ou dependencias para monxes.
O segundo vestixio que podería corresponderse cun mosteiro está preto do lazareto, e é o mesmo sobre o que Irmandade Illa de Tambo fala de novo esta semana.
"Estivemos nas últimas semanas analizando a zona, comprobando ou que atopamos e a documentación e demos nova conta á Xunta para que se xeorreferencien tamén", explicou Claudio Quintillán, da asociación, que considera que "este espazo ten que priorizarse e analizarse tamén nas próximas actuacións", ao entender que os distintos elementos permitirían falar dunha segunda contorna que podería ser un dos que aparecen nos distintos textos que vinculan a illa co culto relixioso e tratarse do espazo atacado polas tropas de Francis Drake.
A lista de elementos relixiosos continúa coa capela denominada de San Miguel, unha construción máis moderna, tamén próxima ao lazareto que só conserva os muros exteriores, pero non o tellado nin nada do interior.
Un espazo para previr a peste
Tamén nesta contorna está o famoso lazareto, construído en 1865 para acoller a persoas chegadas de ultramar que puidesen estar contaxiadas de enfermidades tropicais. A construción conserva os muros e algunha estrutura auxiliar, pero non todas. O lazareto deixou de ter a súa función en 1879, tendo unha vida útil moi curta, e descoñécese cales foron os seus usos posteriores.
Dun momento posterior, na liña histórica é a ostreira, un elemento que atravesa a praia e que forma parte das dotacións que mandou construír Montero Ríos cando se fixo coa propiedade da illa.
O informe recolle tamén as localizacións dunha explotación de granito entre as afloraciones rochosas da parte exterior da illa, a presenza dunha fonte ou mina de auga doce, construída moi preto da costa, a existencia de todas as construcións da etapa militar da illa, incluídos almacéns e espazos de recreo para os militares, e mesmo un cemiterio, do que non apareceron evidencias, pero que se sitúa atendendo ás informacións achegadas polo colectivo, como un dos espazos para investigar para determinar con precisión que tipo de sociedades albergou a illa e en que épocas.
https://www.diariodepontevedra.es/articulo/comarca-pontevedra/primera-roza-tambo-permitio-hallar-12-elementos-patrimoniales/202504241026401387433.html
