10/05/2025
✨ Καούρ' Εκάνατε! Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε γενικά για την αγαπημένη μας Πελοπόννησο! Και αυτή τη φορά με μερικές πληροφορίες, που ίσως να μη γνωρίζεις για την περιοχή! 👇
🌍Αρχικά πόσο μεγάλη είναι η #Πελοπόννησος; Η έκταση της Πελοποννήσου ανέρχεται στα 21.550 τετραγωνικά χιλιόμετρα και θα μπορούσε εύκολα να χωρέσει ολόκληρη τη Σλοβενία 🇸🇮. Η περιοχή έχει αντίστοιχη έκταση με το Ελ Σαλβαδόρ 🇸🇻 και το Μπελίζ 🇧🇿.
🏝Η Πελοπόννησος ΔΕΝ είναι νησί. Αν και από το 1893 περικλύεται εξ' ολοκλήρου από θάλασσα, θεωρείται χερσόνησος. Ο λόγος είναι η Διώρυγα της Κορίνθου (τ' Αυλάκι), μια πρωτοπόρα κατασκευή που χώρισε την Πελοπόννησο από την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα. Η Διώρυγα της Κορίνθου κατασκευάστηκε την περίοδο 1881 - 1893, με σκοπό τη διευκόλυνση της ναυτιλίας. Αν και σύγχρονη, σχετικά, κατασκευή, το όραμα για τη σύνδεση του Σαρωνικού και Κορινθιακού Κόλπου υπήρχε ήδη από τον 7ο αιώνα π Χ από την εποχή του Περίανδρου. Όμως, οι δυσκολίες της εποχής εμπόδισαν στην υλοποίηση της κατασκευής.
⛵️Και αφού αναφέραμε τη διώρυγα της Κορίνθου, αξίζει να μιλήσουμε και για τη Δίολκο. Επρόκειτο για μια κατασκευή όπου τα πλοία στοιβάζονταν επάνω σε δύο ράβδους και μεταφέρονταν από τη μία πλευρά στην άλλη. Η κατασκευή της τοποθετείται στον 7ο αιώνα π Χ.
🎭 Αν το κλειστό γήπεδο του Ο.Α.Κ.Α μπορεί να χωρέσει μέχρι 16.000 θεατές, σκέψου ότι ένα αρχαίο θέατρο κάπου στην Πελοπόννησο μπορούσε να ξεπεράσει τους 20.000 θεατές. Τα θέατρα αποτελούσαν τόπο ψυχαγωγίας των αρχαίων πόλεων της Πελοποννήσου. Τα πιο γνωστά θέατρα ήταν της Μεγαλόπολης, της Αρχαίας Μεσσήνης, της Σικυώνας, του Άργους, της Επιδαύρου, της Ήλιδας και της Σπάρτης. Τα παραπάνω θέατρα μπορούσαν να χωρέσουν αρκετούς θεατές.
🏛Οι γνωστές Καρυάτιδες που κοσμούν το Ερεχθείο έχουν καταγωγή από τη Λακωνία. Συγκεκριμένα στο χωριό Καρυές του Πάρνωνα θα βρεις ένα αντίγραφο των Καρυάτιδων. Για τιμηθούν, το 1930 το χωριό μετονομάζεται σε Καρυές Λακεδαίμονος, τονίζοντας έτσι την καταγωγή τους.
🏘Το #Άργος παραλίγο να γίνει πρωτεύουσα της Ελλάδας. Το 1834 η πρωτεύουσα της Ελλάδας μεταφέρθηκε από το Ναύπλιο στην Αθήνα. Ωστόσο, το Άργος είχε μεγάλες πιθανότητες να στεφθεί ως πρωτεύουσα της Ελλάδας. Η πόλη διέθετε ισχυρό φρούριο, βρισκόταν κοντά σε λιμάνι, πεδιάδα και είχε αρκετές γαίες, ιδανικές για καλλιέργεια. Όμως, η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από το Λουδοβίκο.
🍇Χάρη στο "Μαύρο Χρυσό", η Πελοπόννησος γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Φυσικά θα αναφερθούμε στη σταφίδα, ένα προϊόν που πρωταγωνίστησε στις ξένες αγορές μέχρι το 1890. Η σταφίδα οδήγησε στην ανάπτυξη των πόλεων της Δυτικής και Βόρειας Πελοποννήσου (Πύργος, Αμαλιάδα, Πάτρα, Αίγιο, Κόρινθος και Καλαμάτα). Μάλιστα το 1883 η Πελοπόννησος απέκτησε τον πρώτο της σιδηρόδρομο, ο οποίος συνέδεε τον Πύργο με το Κατάκολο, για την εξυπηρέτηση των αναγκών της σταφίδας. Επιπλέον, βιοτεχνίες και βιομηχανίες άνθισαν σε όλη την περιοχή προσελκύοντας ακόμη και ξένους όπως Άγγλους 🇬🇧, Μαλτέζους 🇲🇹, Γερμανούς 🇩🇪 και Ιταλούς 🇮🇹. Αξίζει να σημειωθεί πως οι Άγγλοι έμειναν στην Πάτρα για πολλά χρόνια, ιδρύοντας τις δικές τους βιομηχανίες επάνω στη σταφίδα. Όμως η άνθηση των γαλλικών αμπελώνων έφερε την κρίση και το 1893 εγκαινιάστηκε η περίοδος της σταφιδικής κρίσης. Αρκετοί Πελοποννήσιοι έφυγαν προς τις Η.Π.Α και την Αθήνα.
⛓️💥 Μια αλυσίδα ένωνε το λιμάνι του Ναυπλίου με το φρούριο Μπούρτζι κατά τη διάρκεια της Α' Ενετοκρατίας. Ο λόγος ήταν απλά να προστατεύει τη νήσο των Αγίων Θεοδώρων (Μπούρτζι) με την πόλη. Για το λόγο αυτό το λιμάνι ονομάστηκε Porto Cantena, δηλαδή Λιμάνι της Αλυσίδας.
🏛️"Ου παντός πλειν ες Κόρινθον" - Αυτή η φράση είναι αρκετή για να κατανοήσεις το πόσο ισχυρή ήταν η #Κόρινθος και τη μεγάλη εξουσία που είχε στον τότε Ελλαδικό χώρο. Μεταφράζεται ως "Δεν είναι για όλους η πλεύση προς την Κόρινθο", τονίζοντας την ανάπτυξη που βίωσε και την επιρροή που ασκούσε. Αξίζει να σημειωθεί πως οι Κορίνθιοι είχαν ισχυρή εμπορική δύναμη, και έτσι κατάφεραν να δημιουργήσουν διάφορες αποικίες, κυρίως στο Ιόνιο. Οι πιο γνωστές ήταν η Κέρκυρα, το Άκτιο, τη Λευκάδα, την Επίδαμνο (σημ. Δυρράχιο Αλβανίας) και τις Συρακούσες στη Σικελία.
🗺️Το Ακρωτήρι Ταίναρο (Μάταπας) θεωρείται το δεύτερο νοτιότερο σημείο στην Ηπειρωτική Ευρώπη μετά το Ακρωτήρι Ταρίφα στην Ισπανία 🇪🇸. Το Ταίναρο είναι γνωστό τόσο για το φάρο του (χτισμένος από το 1882) όσο και για τις Πύλες του Άδη που πιστευόταν ότι βρίσκονταν εκεί. Μάλιστα στην περιοχή θα συναντήσεις το Ναό του Ταινάριου Ποσειδώνα (5ος αιώνας π.Χ), όπου βρέθηκαν ερείπια κατοικιών, δεξαμενών, καθώς και το ψηφιδωτό δάπεδο "Άστρον Αριάς".
🇫🇷 Στην Κορσική, νησί της Δυτικής Μεσογείου, υπάρχει ένας οικισμός που ιδρύθηκε από Μανιάτες μετανάστες. Ο λόγος για το Cargèse, ένα χωριό που δημιουργήθηκε τον 18ο αιώνα από Μανιάτες.
🪨 Σε κάθε χωριό της Μέσα Μάνης θα συναντήσεις ψηλούς πέτρινους πύργους. Οι πύργοι άρχιζαν να εμφανίζονται στην περιοχή από τον 13ο αιώνα και πιο εντατικά από τον 17ο αιώνα. Πρόκειται για πολυώροφες κατασκευές με πέτρα, όπου ξεπερνούσαν τα 15 μέτρα ύψος. Ένας από τους υψηλότερους βρίσκεται στο Φλομοχώρι και πρόκειται για τον Πύργο του Παντελεάκου, με ύψος 18,5 μέτρα.
🏛️ Ένα από τα αγαπημένα μου αρχαία μέρη στην Πελοπόννησο είναι ο Ναός του Επικουρίου Απόλλωνος στις Βάσσες. Η κατασκευή του τοποθετείται μεταξύ 420 - 400 π Χ και χτίστηκε από τον Ικτίνο, ο οποίος κατασκεύασε τον Παρθενώνα στην Ακρόπολη της Αθήνας. Ο ναός είναι χτισμένος από πέτρα και μάρμαρο από την ευρύτερη περιοχή ενώ παράλληλα συνδυάζει όλους τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. Σήμερα βρίσκεται στα όρια των νομών Ηλείας και Μεσσηνίας.
📕 Το 1840, με δωρεά του Αγάθωνα Νικολόπουλου, ιδρύθηκε μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας στη γραφική Ανδρίτσαινα. Εκεί υπάρχουν πάνω από 40.000 τόμοι. Επίσης και η #Δημητσάνα διέθετε μια τεράστια βιβλιοθήκη, η οποία ιδρύθηκε το 1764. Αποτέλεσε αρωγό της γνώσης για την ευρύτερη περιοχή. Όμως στην Επανάσταση του 1821, μεγάλο μέρος των βιβλίων μετατράπηκε σε φυσέκια. Σήμερα αριθμεί περίπου 35.000 τόμους.
🏘️ Η #Μονεμβασιά χωριζόταν σε δύο συνοικίες. Η Κάτω Πόλη είναι ακόμη και σήμερα περίκλειστη από τα μεγάλα τείχη. Η έξοδος από αυτήν γίνεται ακόμη και σήμερα μέσω τεσσάρων Πυλών. Πρόκειται στην ουσία για το μοναδικό κατοικήσιμο οικισμό. Απεναντίας η Πάνω Πόλη (Γουλάς) βρίσκεται στην κορυφή της καστροπολιτείας. Πρόκειται για έναν οικισμό γεμάτος από ερείπια κατοικιών. Η σύνδεση τους γίνεται μέσω της κλίμακας "Βόλτες", όπου εκεί θα απολαύσεις την καλύτερη θέα.
📖 Στην Κυνουρία της Ανατολικής Αρκαδίας μιλιέται μέχρι και σήμερα μια διαφορετική γλώσσα, τα Τσακώνικα. Η εν λόγω γλώσσα είναι προς εξαφάνιση αφού μόνο 300 άτομα τη μιλούν. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες για να κρατηθεί ζωντανή με τη διδασκαλία της σε σχολείο του Λεωνιδίου. Η γλώσσα έχει ίδια χαρακτηριστικά με την αρχαία ελληνική. Μια γνωστή φράση είναι το «Καούρ Εκάνατε» που σημαίνει καλωσορίσατε.
🏛️ Η Ανδραβίδα δεν είναι απλά μια κωμόπολη της Ηλείας. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας (1205 – 1460), υπήρξε πρωτεύουσα του πριγκιπάτου της Αχαΐας (Μοριάς) και έδρα του επισκόπου Ωλένης. Αποτέλεσε τη μεγαλύτερη και λαμπρότερη πόλη της Ηλείας καθώς ήταν η έδρα των Φράγκων πριγκίπων Βιλλεαρδουίνων. Από το ένδοξο παρελθόν της το μόνο που σώζεται σήμερα είναι το γοτθικό μέρος του χώρου του Ναού της Αγίας Σοφίας (χτίστηκε το 1230) και δύο παρεκκλήσια.
🏰 Κάστρα, κάστρα παντού κάστρα. Η Πελοπόννησος είναι γεμάτη κάστρα τα οποία κατασκευάστηκαν για την προστασία διαφόρων περιοχών. Πολλά από αυτά προϋπήρχαν από την αρχαιότητα όπως ο Ακροκόρινθος, η Ακροναυπλία, η Λάρισα στο Άργος και το Γεράκι, έχοντας το ρόλο της Ακρόπολης. Αργότερα δημιουργήθηκαν περισσότερα όπως ο Μυστράς, η Κορώνη, η Μεθώνη, η Καλαμάτα, η Κυπαρισσία, το Μούχλι, η Μονεμβασιά, το Νιόκαστρο, το Παλαμήδι, η Ακροναυπλία, το Χλεμούτσι, το Ρίο και της Πάτρας. Τα περισσότερα χτίστηκαν μετά τον 13ο αιώνα, όταν την Πελοπόννησο κατέκτησαν οι Φράγκοι, οι Ενετοί και οι Οθωμανοί. Βέβαια, υπάρχουν πολλά κάστρα - οχυρώσεις που έχουν σημαντική ιστορική αξία, ωστόσο είτε δεν είναι ορατά είτε σώζονται μερικά ερείπια.
🌉 Η αρχαιότερη γέφυρα στην Ελλάδα βρίσκεται έξω από το Ναύπλιο. Η Γέφυρα του Αρκαδικού ή Καζάρμας είναι χτισμένη από την Εποχή του Χαλκού και ένωνε τις Μυκήνες με την Επίδαυρο. Πρόσφατα την επισκέφτηκα και βεβαιώνω πως είναι σε άριστη κατάσταση και αξίζει να την επισκεφτείς.
🌋 Η Πελοπόννησος είχε και ηφαίστεια. Ο λόγος για το Σουσάκι στην Κορινθία, τα Μέθανα και το Κατάκολο στην Ηλεία.
🗿Στο Σιδηρόκαστρο Μεσσηνίας, όπου και αν κοιτάξεις τα βρεις αγάλματα. Τώρα πως προέκυψαν τόσα αγάλματα σε ένα τόσο μικρό χωριό; Όλη η ιστορία ξεκινά από τον Κώστα Ν. Γεωργακά έναν γλύπτη με καταγωγή από το Σιδηρόκαστρο. Μετά το θάνατο του δώρισε πλήθος των αριστουργημάτων του στη γενέτειρα του. Τα περισσότερα αγάλματα είναι τοποθετημένα στην πετρόχτιστη σκάλα που συνδέει την Πλατεία με την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
🏺Ανάμεσα στην Ελαφόνησο και τη Νεάπολη Λακωνίας υπήρξε στο παρελθόν το Παυλοπέτρι. Αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πόλη της Μεσογείου πριν από το 2800 π.Χ. Ανακαλύφθηκε το 1967 από τον Φλέμινγκ, ενώ σήμερα τα ερείπια της πόλης είναι ορατά μόνο αν βουτήξεις με μάσκα στην παραλία της Πούντας.
🤾776 π Χ - Αυτή η χρονιά άλλαξε την ιστορία του αθλητισμού, καθώς διοργανώθηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Ολυμπία. Τη διοργάνωση ανέλαβε ο βασιλιάς της Ηλίδας Ιφίτος μαζί με το νομοθέτη της Σπάρτης Λυκούργο και τον Κλεοσθένη από τη γειτονική Πίσα. Στόχος των Αγώνων ήταν η εκεχειρία, δηλαδή η παύση των εχθροπραξιών μεταξύ πόλεων - κρατών. Το 393 μ Χ οι Ολυμπιακοί Αγώνες σταμάτησαν από τον Θεοδόσιο Α'. Αγώνες επίσης διεξάγονταν στην Κόρινθο, τα Ίσθμια (582 π Χ οι πρώτοι Αγώνες) και στη Νεμέα, τα Νέμεα ή Νέμεια (573 π Χ οι πρώτοι Αγώνες).
🏞️Η περιοχή του Λουσίου εκτός από τα εντυπωσιακά χωριά του, έχει και πολλά πέτρινα γεφύρια. Αν βρεθείς στην περιοχή, μη ξεχάσεις να επισκεφτείς τα γεφύρια του Ατσίχολου, Κόκκορη - Πολυγένη, Μονοπορής και Κοντού, που διατηρούνται σε καλή κατάσταση και θυμίζουν αυτά του Ζαγορίου και των Γρεβενών.
⛪Επίσης ο Λούσιος έχει και πολλά μοναστήρια. Αξίζει να σημειωθεί πως πολλά από αυτά είναι από τα παλαιότερα στην Πελοπόννησο. Συγκεκριμένα η Μονή Φιλοσόφου ιδρύθηκε το 927 από τον Ι. Λαμπαρδόπουλο, αποτελώντας ένα από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Τον 17ο αιώνα χτίστηκε η Νέα Μονή Φιλόσοφου, χωρίς να εγκαταλειφθεί η παλιά. Άλλα μοναστήρια είναι η Μονή Τιμίου Προδρόμου (12ος αιώνα), χτισμένη μέσα σε βράχο, η Μονή Αιμυαλών (16ος αιώνας) και η Μονή Καλαμίου (15ος αιώνας) με τις εντυπωσιακές αγιογραφίες στο εσωτερικό.
😄 Αυτά για σήμερα, περισσότερα στο Μέρος Β'!
