16/02/2024
තේරුම් නොගන්නා මිනිසුන්ට ඔප්පු කිරීමට වෙහෙස වෙන්න එපා...
මානසික නිදහස කියලා කියන්නේ මේ ජීවිතයේ කෙනෙකුට තිබෙන ලොකු ම වත්කම කියලා කියන්න පුළුවන්. අතීතය ගැන හිත හිතා දුක්වෙන්න හේතුවකුත් නැත්තං ( අතීතං නානුසෝචන්ති ), අනාගතය ගැන ආශා-බලාපොරොත්තු ගොඩගහ ගන්නෙත් නැත්තං ( නජ්ජපජ්ජමනාගතං ), මේ ගෙවී යන වර්තමානය තුළ තියෙන දැයින් තෘප්තිමත්ව බොහොම සැහැල්ලුවෙනුත් ජීවත්වෙනවා නම් ( පච්චුපන්නේන යාපෙන්තෝ ), ඒකට තමයි සතුටය කියලා කියන්නේ. ( සන්තුට්ඨෝති පවුච්චති )
ඉතිං තමන්ගේ මානසික සතුට, නිදහස කියලා කියන්නේ තමන් ම හදාගන්න ඕනි දෙයක්. දැන් මේ උඩ ඡේදයේ ම " සතුට " කියන දේ අර්ථ දකවපු විදිහ අනුව ම අපේ මානසික නිදහස හා සතුට අහිමි වීමට බලපාන හේතු තුනක් ප්‍රධාන වශයෙන් ම අපිට හඳුනාගන්න පුළුවන්.
♻️ ගෙවුණු අතීතය ගැන හිත හිතා, අතීතයේ ම ජීවත්වෙන්න හැදුවොත් ඒක තමයි අපේ මානසික සතුට අහිමි වෙන්න බලපාන ප්‍රධාන ම හේතුව. ඒ කියන්නේ ගෙවුණු අතීතය කොහොමත් ම අපිට වෙනස් කරන්න බෑ නේ... ඉතිං සමහර විට ජීවිතයේ සමහර තැන් වරදින්න ඇති. නමුත් ඒවා ගැන හිත හිතා තමන් කොච්චර දුක් වුණත්, අතීතය නැවත වෙනස් කරන්න බැරි නිසා අතීතයේ වැරදුණ තැන් ගැන හිතන එක නතර කරලා වර්තමානය තුළ තමන් නිවැරදි වෙන්නයි උත්සහ කරන්න ඕනි...
♻️ ඊළගට අපේ මානසික සතුට නැති වෙන්න බලපාන කාරණාව තමයි, නොඑළඹුණු අනාගතය ගැන ඕනවට වඩා බලාපොරොත්තු ගොඩගසා ගන්න එක. ලෞකික ලෝකයට ආශා කරන කෙනාට බලාපොරොත්තු වල සීමාවක් නැති තරම්. ඇතැම් විට සතුටින් ඉන්න එයාට ප්‍රමාණවත් අවශ්‍යතාවයන් තිබියදීත් ( ඉතරීතර සන්තුට්ඨිතා ) ඒවායින් තෘප්තියකට පත් නොවී, ඊටත් වඩා හොඳ හොඳ දේවල් සෙවීම ( අතිච්ඡතා ) හෝ කොච්චරවත් සෑහීමක් නැතිව අනිත් අයට තියෙනවට වඩා හොඳ ම දේවල් ලබාගැනීමේ ( මහිච්ඡතා ) අරමුණින් සමහර අය තමන්ගේ ජීවිතයට අනවශ්‍ය පීඩනයක් අරගෙන තියෙනවා. ඉතිං කොහොමහරි අනාගතයට ඕනවට වඩා බලාපොරොත්තු ගොඩගසා ගන්න එක නම් මානසික සැහැල්ලුව, සතුට නැති වෙන්න හේතුවක් කියන එක මතක තියාගන්න ඕනි....
♻️ අපේ මානසික සතුට නැති වෙන්නේ බලපාන තුන්වැනි කාරණාව තමයි, මේ ගත කරන වර්තමානය ගැන තෘප්තියක් නැතිකම. ඇත්තට ම ජීවත්වීම කියලා කියන්නේ ම වර්තමාන තත්ත්වය අත්දැකීමට ය. බොහෝදුරට මිනිස්සු ජීවත්වෙන්නේ එක්කෝ පූර්වාන්ත කල්පනාවක හෙවත් අතීතය ගැන කල්පනාවක. එහෙමත් නැත්තං අපරාන්ත කල්පනාවක හෙවත් අනාගතය ගැන කල්පනා ලෝකයක. ඉතිං ඒක නිසා ම ගොඩක් අයට වර්තමානය ගත කිරීමට පවා අමතක වෙලා තියෙනවා...
මෙහෙම බැලුව ම සතුට කියන්නේ තමන්ගේ ම සෝයා ගැනීමක් නේ... ඉතිං ඒ ඔබ ම සොයාගන්නා සතුට බාහිර පුද්ගලයන්ට විනාශ කරන්නට ඉඩදෙන්න එපා... අතීතයේ මොකක් වුණත් වර්තමානය තුළ ඔබ නිවැරදි කෙනෙක් වෙන්න උත්සහ කරන්න. අනාගතය කියන්නේ ම අවිනිශ්චිත තත්ත්වයක්. ඊළග මොහොතේ මොකක් වෙනව ද ? කියන එක කාටවත් ම කියන්න බෑ. ඒක නිසා අනාගතය ගැන ඕනවට වඩා වද වෙන්න එපා... සමහර විට ඔබේ අතීතය දිහා බලලා මිනිස්සු නොයෙක් කතා ඔබට කියාවි... එහෙම නැත්තං ඔයාට නං වෙන්නේ මෙහෙමයි, කියලා ඔයා ගැන අනාවැකිත් කියාවි... එහෙම විනිශ්චය කරන අයට කැමැති විදිහකට විනිශ්චය කරන්න ඉඩහැරලා ඔබ ඔබේ ගමන නිවැරදිව මාවතකට යොමු කරගන්න...
තමන්ගේ ජීවිතයට අවශ්‍යය මානසික නිදහස සහ සතුට තමන් ම සොයා ගත්තා ම, බාහිර අය මොන විදිහකින් තමන්ට නොයෙකුත් ආකාරයේ බලපෑම් එල්ල කරන්න උත්සහ කළත්, තමන්ගේ ඇතුළාන්තය සොලවන්නට කිසිවෙකුටවත් ඉඩතියන්න එපා... ඒක නිසා ම ඔබ කවුද ? කියන දේ ගැන ඔබව විනිශ්චය කරන්න හදන අයට ඔප්පු කරන්න අනවශ්‍ය වෙහෙසක් ගන්න එපා... මොකද, බාහිර මිනිස්සු හැමෝම එක ම විදිහකට සතුටු කරවන්නට අපිට පුළුවන් කමක් ලැබෙන්න නැහැ. ඔබ ඔබේ ඇතුළාන්තය තුළ ගැඹුරු දර්ශනයක් ගොඩනඟා ගන්න. එවිට ඔබ බාහිර ලෝකය තුළ චරිතවත් කෙනෙකු වේවි... ඉතිං ඔබගේ චරිතවත් භාවය තුළින් ම ඔබව තේරුම් ගන්නා අය ඔබව තේරුම් ගනීවි... ඔබව තේරුම් නොගන්නා අයට ඔබ කවුද ? කියා ඔප්පු කිරීමට වෙහෙසීම අනවශ්‍ය වෙහෙසක් ම පමණි. ...෴
✍️ කන්දෙගෙදර සෝභිත ස්වාමින් වහන්සේ
_____________________________________________
සුසුඛං වත ජීවාම ආතුරේසු අනාතුරා
ආතුරේසු මනුස්සේසු විහරාම අනාතුරා
~ ධම්මපදය - සුඛ වර්ගය
" කෙලෙස් ලෙඩින් ලෙඩ වූ මිනිස්සු අතරේ, කෙලෙස් ලෙඩින් වැළකී ඉන්න අපි ඒකාන්තයෙන් ම සුවසේ සැනසීමෙන් ඉන්න අයයි.. "
Ven Kandegedara Sobhitha 🙏❤️
