23/04/2025
Distribution Managementလုပ်တဲ့အခါ ဘာတွေသိထားရမလဲ
Distributionဆိုတာကတော့ အလွယ်ပြောရရင် ဖြန့်ဖြူးခြင်းဆိုပြီးဖြစ်ပါတယ် ကိုယ့်ရဲ့ပစ္စည်းတွေကို နေရာအနှံရောက်အောင်ဖြန့်ဖြူးတဲ့ သဘောဖြစ်ပါတယ် ဒီလိုဖြန့်ဖြူးရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်တဲ့အခါ သိရမယ်knowledgeလေးတွေကို မျှဝေပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။
Distributionလုပ်ငန်း distributorလုပ်တဲ့အခါ supply chain သဘောအရManufacturer ထုပ်လုပ်တဲ့သူရှိမယ် သူစီကမှ distributorတွေက ဝယ်ပြီး သူရဲ့သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံ နဲ့ areaတွေမှာဖြန့်ဖြူးကြလေ့ရှိပါတယ်။Distributionလုပ်ငန်းရဲ့ သဘောအရ
Supply(Input) - Operation - Demand
ဆိုပြီးရှိပါတယ်။ဒီတော့ Supply အတွက်ရယ် operationအတွက်ရယ် Demand အတွက်ရယ် ၃မျိုး စဥ်းစားရပါမယ်။
ပထမဦးဆုံး Supplyအတွက်ဆိုတာက ကိုယ့်ဖြန့်ဖြူးမယ့် product အတွက် supplier ရှာပြီးဝယ်ယူခြင်းဖြစ်ပါတယ် ဒီလိုဝယ်ယူနိုင်ဖို့ဆိုရင် အရင်ဆုံး Demand sideက market ရဲ့ အခြေအနေကို သေချာ research လုပ်ပြီး သိထားရပါမယ် marketထဲ ဘယ်competitorတွေရှိလဲ ၊ဘာပစ္စည်းတွေကို ဘယ်စျေးတွေနဲ့ ရောင်းနေကြလဲ ပစ္စည်းရဲ့အရည်အသွေးqualityတွေကကော ဘယ်လောက်ရှိလဲ customerတွေကကော ဘယ်လို ပစ္စည်းတွေကြိုက်လဲ စသဖြင့် သိရှိမှသာ supplier ရရှာတဲ့အခါ ဒီresearchလုပ်တားတဲ့အပေါ်မှုတည်းပြီး ကိုယ့်နိုင်ငံ areaနဲ့ သင့်တော်ကောင်းမွန့်မည့် ပစ္စည်းများကို ကိုယ်က ဝယ်ယူဖြန့်ဖြူးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ် မဟုတ်ရင် အစကတည်းက ပစ္စည်းတွေမှားဝယ်မိမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလို supplierတွေစီက ပစ္စည်းတွေကို ဝယ်တဲ့အခါ သူတို့ထုပ်ထားတဲ့ brandကို ကိုယ်က တစ်ဦးတည်းကိုယ်စားလှယ်ယူပြီး ဖြန့်ဖြူးမှာလား ၊ OEM ဆိုတဲ့ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ ပုံစံစျေးနှုန်းလောက်ကို သီးသန့်ထုပ်ခိုင်းမှာလား Logoလေးလောက်ပဲ ပြောင်းမှာလား ၊ဒါမှမဟုတ် ပုံမှန်လူတိုင်းဝယ်ရောင်းနေကျပစ္စည်းကိုပဲ ဝယ်ဖြန့်ဖြူးမှာလား စတာတွေကို ချိန်စရပါတယ်။OEM လုပ်ရင်တော့ MOQ ဆိုတဲ့ Minimum Order Quantity ဆိုတဲ့ အနည်းဆုံးယူရမယ့် အရည်အတွက်များများယူရတာကြောင့် ငွေကြေးရင်းနှီးမှုလည်းများပြီး နောက်သတိထားရမှာက ကိုယ်က ဒီဝယ်ထားတဲ့ အရေအတွက်ကို တကယ်ကော သေချာဖြန့်ဖြူးနိုင်တဲ့ market ရှိရဲ့လား sales channel ကော သေချာရှိရဲ့လားဆိုတာ demand sideကို ပြန်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးတော့ ပစ္စည်းတွေသယ်တဲ့အခါ logistic အရဘယ်ဟာကိုသုံးမှာလဲ ရေလား နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကားလား ဘယ်ဟာက ဘယ်လောက်လုပ်ရတာကြာပြီး ခက်ခဲ့လဲ၊ ကုန်ကျစရိတ်ကကော ဘယ်ဟာပိုများလဲ၊ ကြာမယ်အချိန်က ဘယ်ဟာပိုကြာလဲ ၊ပစ္စည်းတွေ ဘူးခွံတွေ မပျက်စီးတာက ဘယ်ဟာပိုကောင်းလဲ စသဖြင့် time - cost - damage - reliable စတဲ့ ၄ချက်ကို မျှတအောင် စဥ်းစာရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလိုနဲ့ ပစ္စည်းက ကိုယ်နိုင်ငံ areaစီကို ရောက်လာပြီဆိုပါတော့ ဒီပစ္စည်းတွေကို ထားဖို့ warehouse ဂိုထောင်တွေ operationအတွက်လိုလာပါပြီ ပစ္စည်းတွေကို ဒီအတိုင်းထည့်ထားလိုက်လို့ လွယ်လွယ်လုပ်လို့မရပါဘူး ပစ္စည်းက item SKU အမျိုးအစားတွေ များလေလေ ပိုပြီး warehouseထဲမှာ စနစ်တကျထားဖို့လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ဘာလို့လဲဆိုတော့ ပစ္စည်းတွေ ရောင်းတဲ့အခါ ပစ္စည်းလက်ကျန်စာရင်းတွေသိအောင်နှင့် ရောင်းမထွက်တဲ့ဟာတွေကို promotionတွေလုပ်နိုင်အောင် စာရင်းသေချာလိုအပ်မည့်အပြင် orderတက်လို့ warehouse order picking ဆိုတဲ့ ပစ္စည်းတွေ orderအတွက် ထုပ်တဲ့အခါ ဘယ်နားဘာရှိမှန်း မသိရင် picking အချိန်ကကြာနေပြီးtime wasteဖြစ်တာတွေဖြစ်နိုင်ကာ ပစ္စည်းတွေ မှားပြီးထည့်ပေးလို့ customer စိတ်ဆိုးတာတွေလည်း ဖြစ်မှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအတွက် warehouseထဲမှာ ဘယ်လို စင် Rackတွေနဲ့ စနစ်တကျတွေ ထားပြီး ပစ္စည်းတွေကို ဘယ်နေရာဘယ်ထားမလဲဆိုတဲ့ warehouse ကို သေချာmanageလုပ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။အမြန်ဆုံးကတော့ bar codeတွေ QR codeတွေနဲ့ ကိုယ်ထားမယ် ပစ္စည်းအတွက် scanဖြတ်ပြီး bar codeတစ်ခုကပ်မယ် ပြီးရင် rackစင်တွေမှာ ဘယ်နေအတွက်ဆိုပြီး ဥပမာ A-1-1-B1 စသဖြင့် နေရာအတွက် နေရာသက်မှတ်ဖို့ bar codeတွေရှိပါတယ် ဒါမျိုး warehouseမှာ လုပ်နိုင်ရင်တော့ပိုပြီးကောင်းပါတယ် manual အနေနဲ့ ဘယ်နားမှာဘာထားတယ်ဆိုပြီးလည်း လုပ်လို့ရပါတယ်။နောက်warehouse ရဲ့ storage capacity တွေကို အမြဲစောင့်ကြည့်ပြီး လက်ရှိ warehouseထဲ ဘယ်လောက်%ပြည့်နေပြီဆိုတာကို သိရပါတယ် ပုံမှန်အားဖြင့် warehouse ရဲ့ storage လုပ်နိုင်တာကို volume အလျား x အနံ x အမြင် စတဲ့ Cubic meter m3 နဲ့ Cubic feet ft3 တွေနဲ့ တိုင်ထားပြီး warehouse ကြီးတစ်ခုလုံးက ဘယ်လောက် m3 ft3ရှိတယ် warehouseရုံးအတွက်ဖြစ်စေ ၊ ပစ္စည်းလက်ခံစစ်ဆေးတဲ့နေရာဖြစ်စေreceiving area ၊ ပစ္စည်းတွေထုပ်ဖို့ dispatching areaတွေ ၊အိမ်သာ စတာတွေအတွက် ဘယ်လောက် m3 ft3 ထားမယ် storage area မှာ rack စင်တွေက ဘယ်လောက်အရှည်ဘယ်လောက်အမြင့်ထိထားမယ် rack တစ်ခုနဲ့ တစ်ခုကြား လမ်းAisleဘယ်လောက်ထားမလဲ ပစ္စည်းတွေသယ်ချဖို့ palletတွေ forkliftဘယ်အမျိုးအစားတွေလိုမလဲ စသဖြင့် warehouseကြီးရင် ဒါတွေကို သေချာစဥ်းစာရမှာဖြစ်ပါတယ်။
Warehouse အကြောင်းဖတ်ရန်
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3031531673757754&id=1981902718720660
နောက်တစ်ခုကတော့ Inventory managementပါ ကိုယ်ကစရောင်းနေပြီးဆိုရင် ဘယ်ပစ္စည်း ကရောင်းရတယ် ဘယ်ပစ္စည်းတွေကအရောင်းအေးတယ်ဆိုတာကို ABC analysisလုပ်ပြီး dataရပါမယ် ဒါကိုကြည့်ပြီး ပစ္စည်းတွေဝယ်တဲ့အခါ ရောင်းကောင်းတာကို ပိုပြီးဝယ်အောင်ဖြစ်ပါတယ် supplier အများစုကတော့ သက်မှတ်ထားတဲ့ MOQ minimum order quantity ကိုတော့ပြည့်အောင်ယူပြီးရမှာဖြစ်ပြီး ပစ္စည်းတွေမှာတဲ့အခါ lead timeကို သတိထားရပါမယ် ပစ္စည်းကနိုင်ငံခြားကမှာရင် ဒီနေ့မှာ မနက်ဖြန်ရောက်တာမဟုတ်ပါဘူး မှာတဲ့အခါ ဟိုမှာထုပ်တဲ့အချိန်ရှိမယ် ဒီကိုပို့တဲ့အခါလမ်းမှာကြာတဲ့အချိန်ရှိမယ် shippingနဲ့ဆို ကုန်တင်နာထုပ်ဖို့ကြာတဲ့အချိန်ရှိမယ် စသဖြင့် ဒီကြာချိန်အတွက် marketထဲ ပစ္စည်းမပျက်အောင် ဘဘ်လောက်ကျန်ရင် မှာမလဲကို သေချာစဥ်းစားထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ပစ္စည်းတွေမှာတဲ့အခါ warehouseရဲ့ ဘယ်လောက် storage နေရာကကျန်သေးလဲကိုကြည့်ရပါမယ် နေရာမလောက်ရင် တခြားနေရာတွေမှာအချိန်တို့ သွားဌားတာမျိုး စသဖြင့် လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။နောက် inventoryတွေကို warehouseမှာ ထားတဲ့အခါ အမြဲတမ်းအရောင်းသွက်ပြီး ခဏခဏထုပ်ရတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို လွယ်လွယ်ထုပ်ယူလို့ရတဲ့ ရှေ့နေရာတွေမှာထားပြီး အရောင်းအေးပြီး သိပ်မထုပ်ရတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို နောက်ဘက်တွေမှာထားရလေ့ရှိပါတယ် ပြီးတော့ sales team ကနေ အရောင်းသိပ်မထွက်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုကြည့်ပြီး ပစ္စည်းတွေများနေလို့ဖြစ်စေ expire date နီးနေလို့ဖြစ်စေ ဒီလိုမျိုးတွေအတွက် sales promotion planတွေဆွဲပြီး အမြန်ထွက်အောင်ပြုလုပ်တဲ့အခါ inventory management နဲ့ dataတွေသေချာရှိထားဖို့လိုပါတယ်။
ABC analysis အကြောင်းဖတ်ရန်
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3304793333098252&id=1981902718720660
နောက် operationမှာ အရေးကြီးတဲ့ finance နဲ့ account teamတွေကလည်း အရေးကြီးပါတယ် ပစ္စည်းနဲ့ ငွေတွေကို ဆုံးရှုံးပျောက်ဆုံးတာတွေမရှိအောင် ဘယ်လိုcontrolတွေ နဲ့ auditတွေစစ်မလဲဆိုတာကို လုပ်ငန်းရဲ့ SOPတွေအပေါ်မှုတည်ကာ သေချာလေး control systemလေးတွေ ထည့်ပေးထားရပါမယ် ground stockတွေ စာရင်းနဲ့ ကိုက်မကိုက် auditတွေ စစ်ရမယ် အကြွေးရောင်းထားတဲ့ customerတွေ အကြွေးရမရတွေကိုပါ finance နဲ့ accountကသေချာစောင့်ကြည့်ရပါမယ် external audit companyပါ ထပ်ဌားပြီး ဘယ်နှလကို တစ်ခေါက် စစ်မယ်ဆိုပြီးပြုလုပ်ရပါမယ်။Finance က နှစ်ကုန်ခါနီးနောက် နှစ်အတွက် budgetတွေကို သေချာဆွဲထားပြီး လုပ်ငန်းတွေ အသစ်ချဲ့တဲ့အခါ ကားတွေ officeတွေ စတဲ့ assetတွေထပ်ဝယ်တာ ဌားတာတွေလုပ်ဖို့ ငွေဘယ်လောက်လိုမလဲ capital expenditure တွေကို သေချာငွေတွေbudgetတွေထားထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
HR ကလည်း လိုအပ်တဲ့ အလုပ်နေရာအတွက် JA JD JSတွေကို သက်ဆိုင်ရာ department က managerတွေနဲ့ သေချာသုံးသပ်ပြီး ဝန်ထမ်းတွေကို ရွေးချယ်ခန့်ထားဖို့နဲ့ လုပ်ငန်းအတွင်း ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စည်းမျည်းစည်းကမ်းတွေလိုက်နာဖို့ rule နဲ့ policyတွေ ထုပ်ထားရမည်ဖြစ်ကာ ဝန်ထမ်းတွေ စိတ်ဓာတ်တက်ကြွရေးနဲ့ Kpiတွေကို သေချာတိုင်းကာ ဆုပေး ဒဏ်ပေး စနစ်တွေကို သေချာပြုလုပ်ရမှာဖြစ်ပါတယ် ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ career development အတွက် corporate trainingတွေ ဘာတွေပေးမလဲ function နဲ့ levelအလိုက်တွေအတွက် သေချာ စဥ်းစားပြီး training designတွေ သေချာရေဆွဲထားသင့်ပါတယ်။
ဒါပြီးရင် demand side အတွက် sales channelကိုကြည့်ရပါမယ် sales channelကိုကြည့်တဲ့အခါ ကိုယ့်လုပ်ငန်းရဲ့ ဖြန့်ဖြူးရေး distribution intensityကို သေချာသိဖို့လိုပါတယ် ဒီလိုကြည့်တဲ့အခါ end user consumer က ကိုယ့်ဖြန့်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ဘယ်လိုဆိုင်တွေကနေပြီး စပြီးဝယ်လေ့ရှိလဲ ဒီဆိုင်တွေကကော ဘယ်လို wholesaleတွေကဝယ်လဲ စဖြင့်ကြည့်ရပါမယ် နောက်ကိုယ့် ပစ္စည်းကနေရာစုံကို ရောက်ဖို့လိုတာလား မလိုတာလား ပြီးတော့ ကိုယ့်မှာရှိတဲ့ resources တွေအရ ရန်ကုန်ကိုပဲ ကိုယ်တိုင်ဖြန့်ပြီး ကျန်မြို့တွေကို dealerနဲ့ wholesalesသမားတွေကိုပေးမှာလား locationအရ အောက်မြန်မာနိုင်ငံကိုအရင်ဖြန်မလား ဒါတွေကြည့်ပြီး sales channelတွေကို စဥ်းစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
Distribution intensityအကြောင်းဖတ်ရန်
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3300023703575215&id=1981902718720660
ပြီးတော့ sales teamကို စဖွဲပြီး သေချာ trainingတွေပေးကာ သက်ဆိုင်ရာway areaအလိုက် targetတွေ way planဆွဲပြီး သေချာပြုလုပ်ကာ monitoring and review အမြဲပြုလုပ်နေရမှာဖြစ်ပါတယ်။
နောက်ဆုံးအရေးကြီးတဲ့ marketing teamကနေပြီးတော့ ကိုယ့် ပစ္စည်း နဲ့ brandတွေကို လူတွေသိအောင် ကြိုက်အောင် စိတ်ဝင်စားပြီးဝယ်ချင်လာအောင် တွေပြုလုပ်ရပါမယ်။ဒီလိုလုပ်တဲ့အခါ samplingလုပ်တာတွေ road showတွေလုပ်တာတွေ၊ တခြားadvertisingတွေကိုပါ ကိုယ့်target customer အရပြုလုပ်ရပြီး digital marketingပိုင်းတွေပါ သေချာပြုလုပ်ပြီး sales team အရောင်းပြည့်မှီအောင်နဲ့ ရေရှည်ယှဥ်ပြိုင်မှု အားသာချက်ရအောင်ပြုလုပ်ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။နောက် marketထဲက အခြေအနေတွေကို researchတွေပြုလုပ်ကာ တင်ပြပေးရပါမယ် ဒါမှ ပစ္စည်းတွေဝယ်တဲ့အခါ လူမကြိုက်တာတွေ မဝယ်မိအောင်ဖြစ်ပါတယ်။
Distribution လုပ်မယ်ဆိုရင် ဒါတွေထက်တောင် ပိုပြီး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန် နားလည်ပြီး လုပ်ကိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
Myint Maung Maung Tun
Distribution လုပ်ငန်းများအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေနိုင်သည့် Kipက သင်တန်း(၁၀)ခုစလုံးကို 79,000ks နဲ့ promotionလေးပေးထားပါတယ်။
👇👇👇
https://www.facebook.com/share/p/1KzkHaGXc9/
