15/05/2025
Stało się! Białe noce stopniowo pochłaniają Polskę 🤷🏻♂️
Nie ma już odwrotu – lato coraz bliżej, noce stają się coraz krótsze, a wieczory jakby jaśniejsze niż zwykle. Dla nas – miłośników astronomii – to czas, który jednocześnie kochamy i… trochę na niego narzekamy. Bo oto do Polski zawitały białe noce!
Wbrew nazwie nie chodzi o śnieg w maju (jezu, jeszcze tego by brakowało), lecz o specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne. Choć może kojarzyć nam się to bardziej z daleką północą, to jest to zjawisko typowe również dla naszych szerokości geograficznych. Występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia.
Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18° poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd!
Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już kilka dni temu, 10 maja na północy kraju – to Jastrzębia Góra jako pierwsza „zderzyła się” z tym zjawiskiem, które zagości tam aż do 5 sierpnia. ‼️ Pomyślcie o tym! W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko 3 miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy! 😵💫 ‼️
Mieszkańcy Gdańska, Gdyni czy Szczecina także już mogą „cieszyć się” krótkimi i jasnymi nocami, a sytuacja będzie się pogłębiać z każdą kolejną dobą. Już teraz, 20 maja, białe noce zaczynają się w Warszawie i potrwają aż do 25 lipca. Niedługo dotrą również do Łodzi czy Radomia, a pod koniec miesiąca – 27 maja – do Wrocławia i Lublina.
Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, podczas gdy w Krakowie i Katowicach, gdzie rozpoczną się około 5 czerwca, zakończą się już 9 lipca. Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca.
Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą przez Was zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba.
Ale jest też druga strona medalu. Białe noce są przecież fenomenalnym zjawiskiem samym w sobie! Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami, czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca. Po niedawnej erupcji wulkanu Tonga na Pacyfiku ich aktywność się wzmogła. Jestem ogromnie ciekaw, jak będą zachowywać się w tym roku!
A Wy zauważyliście już pierwsze oznaki białych nocy? Lubicie ten okres, czy raczej chcecie go jak najszybciej przeczekać? Dajcie znać w komentarzach! :)
⚠️ [UDOSTĘPNIJCIE] ten post, żeby inni również mogli spojrzeć wieczorem na niebo z większą świadomością tego, co się nad nami dzieje – większość społeczeństwa wciąż nie ma pojęcia o istnieniu białych nocy w Polsce :)
⸻
☕️ Wsparcie „Z głową w gwiazdach” pozwala mi dzielić się z Wami astronomicznymi ciekawostkami i ważnymi wydarzeniami na niebie. Może postawicie mi kawę? 🙂
https://buycoffee.to/zglowawgwiazdach
