30/06/2025
28.06.2025 r. Klimkówka łem. Kłymkiwka.
(ukr. Климківка, w gwarze miejscowej: Клемківка / Klemkiwka). (Klimkowa, Klimkówka Ruska).
Dawna łemkowska wieś.
Klimkówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa.
Jezioro Klimkowskie (Klimkówka) – zbiornik zaporowy utworzony na rzece Ropie w 1994 roku w pobliżu miejscowości Klimkówka, Łosie i Uście Gorlickie w powiecie gorlickim. Woda zretencjonowana w zbiorniku jest wykorzystywana do celów energetycznych. Poza funkcjami przyrodniczymi i krajobrazowymi zbiornik posiada również znaczenie przeciwpowodziowe, turystyczno-rekreacyjne oraz jest źródłem wody pitnej i przemysłowej dla Gorlic i Jasła.
Budowę zapory rozpoczęto w latach 70. XX wieku. Zapora wodna przegrodziła dolinę w najwęższym miejscu, w którym rzeka Ropa przebija się między szczytami Kiczera-Żdżar (610 m n.p.m., na zachodzie) i Ubocz (623 m n.p.m., na wschodzie), należących do tzw. Pienin Gorlickich. Zalew ciągnie się na długości ponad 5 km, z cofką dochodzącą pod Uście Gorlickie. Linia brzegowa jest dość urozmaicona, wzdłuż brzegu znajduje się szereg małych zatoczek. Brzegi północno-wschodnie są strome, w większości zalesione, natomiast południowo-zachodnie – niskie i łatwo dostępne z szosy z Gorlic do Uścia Gorlickiego.
Wody spiętrzonego jeziora zalały całość terenu zabudowanego dawnej wsi Klimkówka oraz dawną drogę z Ropy do Uścia Gorlickiego. Nowa szosa została poprowadzona po lewym brzegu doliny, wysoko ponad taflą wody.
Klimkówka została wykorzystana w filmie Ogniem i mieczem do realizacji ujęć przedstawiających rzekę Dniepr. Miało to miejsce bezpośrednio po spiętrzeniu wody na zalewie, gdy brzegi były jeszcze dziewicze, a okolica bez infrastruktury turystycznej. Podczas budowy zapory w 1976 r. kręcono tu również pierwszy odcinek serialu Znaki szczególne z Bronisławem Cieślakiem w roli głównej. (Wikipedia).
Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy w Klimkówce (murowana) – dawna cerkiew greckokatolicka znajdująca się w Klimkówce, wzniesiona w 1914, zburzona ze względu na utworzenie zalewu i odbudowana na obecnym miejscu w 1983.
Po odbudowie użytkowana przez kościół rzymskokatolicki. Pełni funkcję kościoła pomocniczego parafii w Łosiach. (Wikipedia).
Cerkiew Zaśnięcia Bugurodzicy (drewniana) - przeniesiona na cmentarz w Łosiu. Została rozebrana (według niektórych przekazów po pożarze), po wybudowaniu nowej cerkwi murowanej. Sanktuarium pozostało na tutejszym cmentarzu, pełniąc rolę kaplicy cmentarnej. Przed zalaniem doliny w roku 1989 przeniesiono je na cmentarz w Łosiu.
…W granicach administracyjnych Klimkówki rozlokowanych było 46 zagród z budynkami mieszkalnymi oraz zabudowaniami gospodarczymi, szkoła podstawowa, sklep spożywczy, kuźnia, remiza OSP, kościół murowany – rzymskokatolicki (dawniejsza cerkiew p.w. Zaśnięcia Bogurodzicy, wybudowana w 1914 roku – budowla o niespotykanej na Łemkowszczyźnie architekturze, zwieńczona 5 kopułami), kaplica cmentarna drewniana oraz cmentarz. W granicach Uścia Gorlickiego znajdowały się 2 zagrody oraz 4 budynki Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. Wymienione obiekty, usytuowane były wzdłuż drogi prowadzącej z Łosia poprzez Klimkówkę do Uścia Gorlickiego. Charakterystycznym elementem krajobrazu, nie tylko rozpatrywanego odcinka doliny Ropy ale i całego Beskidu Niskiego, były liczne, przydrożne kapliczki będące reliktem po zasiedlającej ten obszar do 1947 roku (akcja „Wisła”) ludności łemkowskiej wyznania prawosławnego i grekokatolickiego. W 1973 roku kilka z w/w obiektów (lub ich część) wpisano do Rejestru Zabytków (kościół, kaplicę cmentarną, drewniany chlewik oraz kilka przydrożnych kapliczek). Wokół zabudowań porastały drzewa – głównie owocowe, tworzące małe, przydomowe sady, spełniające również funkcję ochronną przed porywami wiatru. po wywłaszczeniu gruntów i przesiedleniu mieszkańców z krajobrazu doliny Ropy w pierwszej kolejności znikły zabudowania, które zostały rozebrane, a ich fundamenty zburzone. Doły kloaczne, gnojownie oraz teren cmentarza po przeniesieniu grobów zostały zdezynfekowane wapnem, a następnie przykryte warstwą ziemi.
Kościół (cerkiew) w Klimkówce został wysadzony w powietrze 27 maja 1983 roku. Niestety, nie wykonano uprzednio zaleconej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków inwentaryzacji cennej polichromii wewnątrz świątyni. Ikonostas przeniesiono do nowego kościoła, wzniesionego przy nowo powstałej drodze na przełęczy pomiędzy Kiczerą Żdżar a Flaszą. Miał on stanowić wierną rekonstrukcję zniszczonej cerkwi, ale przypomina ją tylko nieznacznie ponieważ zmniejszono liczbę kopuł dachowych z 5 do 2. Obok kościoła założono nowy cmentarz, na który przeniesiono część grobów ze starego cmentarza w Klimkówce (pozostałe groby wraz z zabytkową kaplicą cmentarną przetransportowano na cmentarz w Łosiu). Przydrożne figury kamienne i kapliczki zostały przeniesione na pobocze nowej drogi prowadzącej do Uścia Gorlickiego powyżej zbiornika…. (tekst pobrano zhttp://www.krajobraz.kulturowy.us.edu.pl/publikacje.artykuly/doliny/wiejaczka.pdf).
