
03/08/2025
3 sierpnia 1868 roku w Krakowie zmarł Ambroży Grabowski, historyk, księgarz, kolekcjoner.
👉 Urodził się w Kętach. Był synem organisty Jana Chrzciciela w kościele parafialnym w Kętach i Teresy z Florkiewiczów.
👉 Do szkoły w rodzinnej miejscowości uczęszczał przez cztery lata. Miał czternaście lat, kiedy trafił do Krakowa i zaczął praktykę w w księgarni Antoniego Gröbla.
👉 Przeszedł długą drogę od praktykanta, subiekta, samodzielnego pracownika aż został wspólnikiem w księgarni. Tam też spotykał się regularnie ze śmietanką towarzyską Krakowa.
👉 Pod wpływem tych rozmów Grabowski zaczął intensywne samokształcenie w wielu dziedzinach, jednak szczególny nacisk kładł na nauki historyczne.
👉 Dzięki konsekwencji i samodyscyplinie poznał języki obce z łaciną, historię i nauki pomocnicze, literaturę europejską i muzykę oraz podstawy nauk przyrodniczych.
👉 Napisał książki "Encyklopedia komiczna", "Cuda natury", "Przypowieści dawnych Polaków". Publikował artykuły historyczne i krajoznawcze w czasopismach.
👉W 1822 r. samouk Grabowski napisał przewodnik po Krakowie pt. „Opis historyczny Krakowa i jego okolic”. Przewodnik cieszył się ogromną popularnością wśród mieszkańców i turystów.
👉 Niesamowitym źródłem informacji o Krakowie są wspomnienia Ambrożego Grabowskiego, które zebrał i wydał jego wnuk Stanisław Estreicher. Prawie 800 stron o autorze, a także historii Krakowa, ważnych postaciach i wydarzeniach.
👉 Inne, równie ważne dzieło to tzw. Teki Grabowskiego zawierające ryciny, rysunki, artykuły z gazet, ciekawe ogłoszenia, odnoszące się do historii Krakow i opatrzone komentarzem autora.
👉 Ambroży Grabowski był także wnikliwym badaczem. To on odkrył zapomniane w ciągu wieków nazwisko twórcy ołtarza głównego w kościele Mariackim, Wita Stwosza.
👉 Pod koniec życia zaczął tracić wzrok i słuch. Całe życie pracował intensywnie, z prawdziwą pasją. Żył 86 lat. Spoczął na cmentarzu Rakowickim.