09/07/2024
Về Joseph Huỳnh Văn
Mỗi khi nhớ về Joseph Huỳnh Văn [J.HV], tôi nghĩ ngay tới câu viết thời-danh cuả Đỗ Phủ : "Ngữ bất kinh nhân, tử bất hưu" | " Lời ta nói ra mà chưa làm kẻ khác rúng động, thì nhắm mắt ta cũng chưa được an." 'Kinh' có thể là 'kinh hãi', 'kinh sợ', 'kinh ngạc' mà cũng có thể là một màng lưới nơ-ron bỗng rung động theo tiết-điệu điều-hoà cuả một bản giao-hưởng thần-thánh khi người đọc, bỗng đứng trước một câu viết thần-sầu.
"như một chuyến đi xa
người về dưới chân sao lặng lẽ "
~J.HV
Ở đây, /sao/ là một tiếng-từ thần-sầu. Người về dưới chân một vì sao(N|danh-từ) hay người về dưới chân sao(pro-X|đại-từ|từ-đại-diện|từ-thay-thế) bỗng lặng-lẽ?
Thầy cuả chúng tôi nói rằng, /sao/ là một tiếng-từ hiểm-hóc bậc nhất trong Việt-ngữ. Ở câu thơ này, tôi đã thấy điều ấy. Cũng như trong một câu thơ cuả 'Đoạn-trường tân-thanh': "Thề sao thì lại cứ sao gia hình!"
J.HV viết không nhiều, cả một đời trước tác, gom lại chỉ gồm một tập mỏng khổ A5 mà Giấy Vụn đã đi tiền-phong để ấn hành để rồi sẽ ghi danh cả tác-giả lẫn nhà xb vào lịch-sử.
Nhưng dòng viết nào trong tập thi-văn mỏng ấy cũng xứng đáng, là đã quá đủ để giữ một vé để đi vào cõi được thiên-hạ-ghi-nhớ. Dẫu rằng, nhà văn Trần Áng Sơn có càm
ràm nhẹ là thơ J.HV hơi đẽo gọt. Thì đã đành ...
Hai hình-ảnh đi-kèm tút này, có lẽ là bản văn cuối-cùng trong đời thi-sĩ, không một chút sai-trật, viết như thơ. Như các tản-văn thần-sầu cuả Tô Thuỳ Yên thi-sĩ.
Mỗi một người viết tài-hoa, trước-tiên đều là một bậc thầy về ngôn-ngữ.
" Trời xanh ngập ngừng như muốn hỏi
Ngàn năm ấp úng dáng mây trôi
Lòng tôi e có chi muốn hỏi
Muôn thu ngơ ngác đứng bên đời."
~ Joseph Huỳnh Văn | Vô-đề 1
txd | 240707-sun-21h16m